صندوق کالایی چیست؟

به گزارش صدای بورس، صندوق‌های کالایی نوعی از صندوق‌های مشترک هستند که با هدف کسب سود از طریق سرمایه‌گذاری در کالاهای پایه مانند نفت، فلزات، محصولات کشاورزی و حامل‌های انرژی فعالیت می‌کنند.این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران با منابع مالی محدود این امکان را می‌دهند که در بازار کالاها که به طور سنتی نیازمند سرمایه کلان است، سرمایه‌گذاری کنند.

انواع صندوق های کالایی

صندوقهای کالایی میتوانند به دو دسته تقسیم شوند:
تک کالایی: این صندوقها بر روی یک کالای خاص مانند نفت، طلا و غیره تمرکز دارند و هدف آنها دنبال کردن قیمت و بازدهی آن کالای خاص است.
شاخصی :این نوع از صندوقها سبدی از چند کالا را در بر میگیرند و به دنبال دنبال کردن شاخصی از قیمتهای چند کالا هستند، که میتواند شامل ترکیبی از کالاهای مختلف باشد.

صندوق‌های کالایی بر اساس معیارهای مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که از جمله رایج‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

بر اساس نوع کالای پایه:

صندوق‌های تک کالایی: این صندوق‌ها در یک کالای پایه خاص مانند نفت، طلا، مس یا گندم سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها ریسک بالایی دارند، اما در صورت نوسانات شدید قیمت یک کالای خاص، می‌توانند سود قابل توجهی کسب کنند.
صندوق‌های مختلط: این صندوق‌ها در ترکیبی از کالاهای پایه مختلف مانند نفت، فلزات، محصولات کشاورزی و حامل‌های انرژیسرمایه‌گذاری می‌کنند. ریسک این صندوق‌ها به نسبت ترکیب سبد دارایی آنها متغیر است.
صندوق‌های شاخصی: این صندوق‌ها عملکرد خود را با یک شاخص بازار مانند شاخص کالایی S&P GSCI یا شاخص کالایی نفتی برنت مطابقت می‌دهند.
بر اساس استراتژی سرمایه‌گذاری:

صندوق‌های فعال: متولیان این صندوق‌ها به طور فعال در بازار کالاها فعالیت می‌کنند و سعی می‌کنند با انتخاب کالای مناسب و زمان مناسب خرید و فروش ، بیشترین سود را برای سرمایه‌گذاران خود کسب کنند.
صندوق‌های آتی: این صندوق‌ها عمدتاً در قراردادهای آتی کالاها سرمایه‌گذاری می‌کنند. سود و زیان این صندوق‌ها به نوسانات قیمت کالای پایه در تاریخ سررسید قرارداد بستگی دارد.
صندوق‌های مختلط: این صندوق‌ها از ترکیبی از استراتژی‌های مختلف مانند فعال، آتی و شاخصی در سرمایه‌گذاری خود استفاده می‌کنند.
بر اساس نوع سرمایه‌گذار:

صندوق‌های خرد: این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران خرد طراحی شده‌اند و حداقل سرمایه‌گذاری در آنها معمولاً پایین است.
صندوق‌های نهادی: این صندوق‌ها برای نهادهای بزرگ مانند بانک‌ها، شرکت‌های بیمه و صندوق‌های بازنشستگی طراحی شده‌اند و حداقل سرمایه‌گذاری در آنها معمولاً بالا است.

تفاوت صندوق های تک کالایی و صندوق های شاخصی
ویژگی های صندوق شاخصی:
این نوع صندوق سرمایه گذاری را در یک شاخص کالایی انجام میدهد که معمولا شامل چندین کالای مختلف است
هدف از ایجاد صندوق شاخص،پراکندگی ریسک و کاهش نوسانات مرتبط با یک کالای خاص است
سرمایه گذاری در صندوق شاخص میتواند به متنوع سازی بیشتر سبد سرمایه گذاری کمک کند و ریسک کلی را کاهش دهد

ویژگی صدوق های تک کالایی:
صندوق تک کالایی تمرکز خود را روی یک کالا میگذارد مانند طلا یا نفت
این نوع صندوق برای سرمایه گذارانی مناسب است که میخواهند به طور مستقیم روی یک کالای خاص تمرکز کنند
صندوق تک کالایی ممکن است نوسانات بیشتری داشته باشد، زیرا تحت تاثیر عوامل موثر بر قیمت آن کالای خاص است
این صندوق میتواند برای افزایش قرارگیری در یک کالای خاص در سبد سرمایه گذاری استفاده شود
انتخاب بین صندوق شاخص و صندوق تک کالایی به اهداف سرمایه گذاری و تحمل ریسک فرد بستگی دارد. اگر به دنبال تنوعبخشی و کاهش ریسک هستید، صندوق شاخص ممکن است گزینه بهتری باشد. اگر میخواهید به طور خاص بر روی یک کالا تمرکز کنید و تحمل ریسک بیشتری دارید، صندوق تک کالایی میتواند انتخاب مناسبی باشد. این صندوق ها به سرمایه گذاران اجازه میدهند که با خرید واحدهای صندوق، به طور غیرمستقیم در کالاهای مختلف سرمایه گذاری کنند و از نوسانات قیمتی آنها بهرهمند شوند

مزایای صندوق های کالایی

کاهش هزینه ها: با حذف هزینه های حمل ونقل، انبارداری و خسارت های احتمالی نگهداری کالا
افزایش امنیت: سرمایه گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر کالا، ریسک نگهداری فیزیکی کالا را از بین میبرد
وجود بازار ثانویه شفاف با نقدشوندگی بالا: این صندوق ها دارای بازارگردان هستند و از نقدشوندگی بالایی برخوردارند
متنوع سازی: صندوق های کالایی به سرمایه گذاران امکان میدهند تا سبد سرمایه گذاری خود را با افزودن دارایی هایی که معمولاً با بازارهای سهام و اوراق قرضه همبستگی کمتری دارند، متنوع کنند.
حفاظت در برابر تورم:سرمایه گذاری در کالاها به عنوان سپری در برابر تورم و همچنین کاهش ریسک سبد سرمایه گذاری
دسترسی آسان: سرمایه گذاری در کالاها از طریق صندوق های کالایی، دسترسی به بازارهای کالایی را برای سرمایه گذاران عادی آسانتر میکند.

معایب صندوق های کالایی

نوسانات قیمتی: بازارهای کالایی میتوانند بسیار نوسانی باشند، که این می تواند منجر به تغییرات قیمتی شدید در کوتاه مدت شود
ریسک های مرتبط با کالا: برخی از کالاها، مانند نفت خام، ممکن است تحت تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی، تغییرات آب و هوایی و دیگر عوامل خارجی قرار گیرند.
هزینه های مدیتریتی بالا: صندوق های کالایی ممکن است هزینه های مدیریتی بالاتری نسبت به سایر انواع صندوق ها داشته باشند
مشکلات مربوط به پوشش: برخی از صندوق های کالایی ممکن است از مشتقات(مانند اختیار معامله برای پوشش سهام بورس) برای پوشش موقعیت های خود استفاده کنند، که میتواند ریسک های اضافی ایجاد کند.

صندوق های کالایی چگونه سودآوری میکنند؟

صندوق کالایی از طریق سرمایهگذاری در اوراق بهادار مبتنی بر کالاها سودآوری میکند. این اوراق میتوانند شامل گواهی سپرده کالایی، قراردادهای آتی، قراردادهای سلف موازی استاندارد، و قراردادهای اختیار معامله باشند که همگی نماد ارزش کالایی هستند که صندوق در آنها سرمایهگذاری میکند
به طور خلاصه، صندوق کالایی به دو روش اصلی سودآوری میکند:
افزایش قیمت کالاها: اگر قیمت کالایی که صندوق در آن سرمایهگذاری کرده است، افزایش یابد، ارزش واحدهای صندوق نیز بالا میرود.
درآمد از قراردادهای آتی و سایر ابزارهای مالی: صندوقها میتوانند از طریق قراردادهای آتی و سایر ابزارهای مشتقه که بر اساس کالاها تنظیم شدهاند، سود کسب کنند. این صندوقها با حذف هزینههای مرتبط با خرید و نگهداری فیزیکی کالا، مانند حملونقل و انبارداری، به سرمایهگذاران امکان میدهند تا به طور غیرمستقیم در کالاها سرمایهگذاری کنند و از نوسانات قیمتی آنها سود ببرند.این امر موجب میشود که سرمایهگذاران بتوانند بدون دغدغههای مربوط به نگهداری فیزیکی کالا، در بازار کالایی سرمایهگذاری کنند و از منافع رشد ارزش کالاها بهرهمند شوند